اشاره: دراین ماە ، نقض حقوق بشر در ایران بهطور گسترده و نگرانکنندهای ادامه یافت. بهبود وضعیت حقوق بشر در ایران همچنان دور از دسترس به نظر میرسد و برای قربانیان نقض حقوق بشر در ایران در ماە آوریل سال ۲۰۲٥، سال ناگذر و با مصائب سخت به پایان رسید.
کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی، در این گزارش مختصر سالانە، با نگاهی آماری به نقض حقوق بشر در ایران درماه آوریل سال ۲۰۲٥ که در پی میآید، به مهمترین جنبههای نقض حقوق بشر در ایران طی این سال میپردازد.
با توجه به عدم دسترسی آزاد به اخبار و رویدادها در ایران، این آمار نمیتواند شامل تمامی موارد نقض حقوق شهروندی شود، اما تمام تلاش همکاران کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی در این راستا متمرکز بودە است.
متن این بررسی آماری در ادامه آمده است.
اعدامها
ایران یکی از بالاترین آمار اجرای اعدام در جهان را دارد؛ براساس گزارشها در ماە آوریل سال ۲۰۲٥، حداقل ۱۲۲ نفر در ایران اعدام شدند که بیشتر اعدامها به جرایم مرتبط با مواد مخدر مربوط میشد، اما مخالفان سیاسی و افرادی که با اعتراضهای گسترده مرتبط بودند نیز در میان اعدامشدگان بودند، طبق آمارو گزارشات کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی ۵۹٪ نسبت بە سال قبل افزایش یافتە است. بر اساس گزارشات کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی ، در ماه آوریل ۲۰۲۵ حداقل ۱۲۲ زندانی در زندانهای ایران اعدام شدهاند. هویت ۱۱۸ زندانی مشخص و هویت چهار زندانی دیگر در دسترس نمی باشد. بر اساس این گزارش، حداقل چهار زن در زندانهای مشهد و اصفهان (هر کدام دو مورد) اعدام شدهاند که سه نفر از آنها به اتهامات مربوط به مواد مخدر و یک نفر به اتهام قتل عمد اعدام شدهاند. در ماه آوریل هیچ موردی از اعدام کودکان زیر ۱۸ سال وجود نداشت. این در حالی است کە از ۱۲۲ زندانی اعدام شده در ماه آوریل، تنها سه نفر توسط منابع رسمی ایران و وبسایتهای مرتبط با قوه قضائیه گزارش شدهاند. هفت زندانی مخفیانه و بدون اطلاع خانوادههایشان و بدون دسترسی به حق آخرین ملاقات با خانوادههایشان اعدام شدند.
دستگیریهای خودسرانه
نیروهای امنیتی ایران درماه آوریل سال ۲۰۲٥، به دستگیریهای گسترده و خودسرانه در سطح کشور ادامه دادند، بسیاری از این بازداشتها بدون حکم قضایی و براساس اتهامات مبهمی نظیر «اقدام علیه امنیت ملی» یا «تبلیغ علیه نظام» انجام شد.
این دستگیریها اغلب شامل فعالان سیاسی، روزنامهنگاران، وکلای حقوق بشر، هنرمندان، و حتی شهروندان عادی بود که در اعتراضهای مسالمتآمیز شرکت داشتند.
۷۹ شهروند که هویت آنها به طور کامل فاش شده است، توسط نیروهای امنیتی در سراسر ایران دستگیر شدهاند. این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، ۴۱ درصد کاهش یافته و به ۵۵ مورد رسیده است. در طول آوریل ۲۰۲۴، حداقل ۱۳۴ شهروند دستگیر شدند.کە تعداد دستگیرشدگان بە زکر زیر میباشد؛
استان سیستان و بلوچستان: ۳۵ نفر
سنندج: ۹ نفر
تهران: ۸ نفر شامل (۵ شهروند فارس و ۳ شهروند کرد، لرستانی و ترک)
ارومیه: ۷ نفر (۶ نفر کرد و ۱ نفر ترک)
خراسان رضوی: 5 نفر
استان خوزستان: ۳ نفر (۲ نفر لرستانی و ۱ نفر عرب)
استانهای گیلان و ایلام: هر کدام ۲ نفر
استان مازندران: ۲ نفر شامل (۲ شهروند کُرد)
استان های کرمانشاه، قم، البرز و اصفهان: هر کدام 1 نفر
استان همدان: ۱ نفر (۱ شهروند کرد)
استان فارس: ۱ نفر (۱ شهروند قشقایی)
زنان
به گزارش کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی ، در ماه آوریل حداقل هشت فعال زن دستگیر و به زندان محکوم شدهاند. در ماه گذشته حداقل ۳۱ مورد زنکشی و چهار مورد اعدام زنان در شهرهای مختلف ایران گزارش شده است.
اجرای حکم اعدام زنان در ایران
در ماە آوریل ۲۰۲۵، حداقل چهار زن در زندانهای ایران اعدام شدند، یک نفر به اتهامات مربوط به مواد مخدر و سه نفر به اتهام قتل عمد.
۱. مهناز کاکایی، اهل اصفهان، به اتهام قتل، در زندان مرکزی اصفهان اعدام شد.
۲. مرجان سبزی، اهل خراسان، به اتهامات مربوط به مواد مخدر در زندان مرکزی اصفهان اعدام شد.
۳. یک زندانی با هویت نامعلوم به اتهامات مربوط به مواد مخدر در زندان مرکزی مشهد اعدام شد.
۴. یک زندانی با هویت نامعلوم به اتهامات مربوط به مواد مخدر در زندان مرکزی مشهد اعدام شد.
کولبران
طبق آمار جمعبندی شده کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی، درماه آوریل سال ۲۰۲٥ قتل کولبران همچنان ادامه دارد. در این ماه ١کولبر به نام «آرمان علیزاده»، ۲۴ ساله، متأهل و دارای دو فرزند، اهل روستای «گورجه» از توابع مریوان، هدف گلوله قرار گرفت و جان خود را از دست داد. و در پی واژگونی خودروی سوختبر بهدلیل لغزندگی جاده در شهرستان سرباز، یک سوختبر کشته و یک تن دیگر زخمی شد کە هویت آنها «یاسین بلوچی تنها»، ۲۳ ساله و فرزند عیسی اعلام شده و سوختبر مجروح نیز «صادق مزارزهی»، ۲۵ ساله و فرزند درمحمد، هر دو از اهالی روستای کُجوم بودند.
در مجموع و در نگاهی مختصر به آمار، ماه آوریل سال ۲۰۲٥ با افزایش چشمگیر نقض حقوق بشر در ایران همراه بود. اعدامها، سرکوب آزادیهای اساسی، تبعیض علیه اقلیتها و نقض حقوق زنان و زندانیان از جمله موارد برجسته در این سال بودند.
این روند نشاندهنده وخامت بیشتر وضعیت حقوق بشر در ایران است و نیاز به توجه و اقدام فوری جامعه بینالمللی دارد.