اشاره: دراین ماە ، نقض حقوق بشر در ایران بهطور گسترده و نگرانکنندهای ادامه یافت. بهبود وضعیت حقوق بشر در ایران همچنان دور از دسترس به نظر میرسد و برای قربانیان نقض حقوق بشر در ایران در ماە می سال ۲۰۲٥، سال ناگذر و با مصائب سخت به پایان رسید.
کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی، در این گزارش مختصر سالانە، با نگاهی آماری به نقض حقوق بشر در ایران درماه می سال ۲۰۲٥ که در پی میآید، به مهمترین جنبههای نقض حقوق بشر در ایران طی این سال میپردازد.
با توجه به عدم دسترسی آزاد به اخبار و رویدادها در ایران، این آمار نمیتواند شامل تمامی موارد نقض حقوق شهروندی شود، اما تمام تلاش همکاران کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی در این راستا متمرکز بودە است.
متن این بررسی آماری در ادامه آمده است.
اعدامها
ایران یکی از بالاترین آمار اجرای اعدام در جهان را دارد؛ براساس گزارشها در ماە می سال ۲۰۲٥، حداقل ۱۶۳ زندانی در زندانهای ایران در ایران اعدام شدند که بیشتر اعدامها به جرایم مرتبط با مواد مخدر مربوط میشد، اما مخالفان سیاسی و افرادی که با اعتراضهای گسترده مرتبط بودند نیز در میان اعدامشدگان بودند، طبق آمارو گزارشات کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی ٪۱۴۳ نسبت بە سال قبل افزایش یافتە است. بر اساس گزارشات کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی ، در ماه می ۲۰۲۵ حداقل ١٦٣ زندانی در زندانهای ایران اعدام شدهاند. هویت ۱۵۷ زندانی مشخص و هویت چهار زندانی دیگر در دسترس نمی باشد. بر اساس این گزارش، حداقل ۵ زن در زندانهای قزوین، دامغان، گرگان، شیراز و قزلحصار کرج (هر کدام ١ مورد) اعدام شدهاند که سه نفر از آنها از بابت اتهام قتل عمد و دو نفر نیز از بابت اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بودند. قابل ذکر است که، از مجموع ۱۶۳ زندانی که در ماه می اعدام شدهاند، تنها ۶ مورد در منابع رسمی ایران و سایتهای وابسته به قوه قضاییه اعلان شده است. همچنین حکم اعدام ۴ زندانی مخفیانه و بدون اطلاع خانواده و حق برخورداری از ملاقات آخر با خانواده اجرا شده است.
دستگیریهای خودسرانه
۱۳۲ شهروند در ماه می ۲۰۲۵ توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران بازداشت شدە ، بسیاری از این بازداشتها بدون حکم قضایی و براساس اتهامات مبهمی نظیر «اقدام علیه امنیت ملی» یا «تبلیغ علیه نظام» انجام شد.
این دستگیریها اغلب شامل فعالان سیاسی، روزنامهنگاران، وکلای حقوق بشر، هنرمندان، و حتی شهروندان عادی بود که در اعتراضهای مسالمتآمیز شرکت داشتند.
۷۹ شهروند که هویت آنها به طور کامل فاش شده است، توسط نیروهای امنیتی در سراسر ایران دستگیر شدهاند. این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته،۶ ٪ درصد کاهش یافته است. در طول ماە می ۲۰۲٥، حداقل ۱۳٢ شهروند دستگیر شدند.کە تعداد دستگیرشدگان بە زکر زیر میباشد؛
استان سیستان و بلوچستان: ۲۹ نفر
سنندج: ٢٤ نفر
استان آذربایجانغربی: ۲۴ نفر شامل (۲۳ شهروند کُرد و ۱ شهروند تُرک)
استان تهران: ۲۰ نفر شامل (۱۷ شهروند فارس، ۱ شهروند کُرد، ۱ شهروند قشقایی و یک شهروند که اطلاعاتی از هویت اتنیکیش در دسترس نیست.ارومیه: ۷ نفر (۶ نفر کرد و ۱ نفر ترک)
استان خراسان رضوی: ۱۰ نفر شامل (۵ شهروند سیستانی و ۵ شهروند فارس)
استان خوزستان: ۳ نفر (۲ نفر لرستانی و ۱ نفر عرب)
استانهای کرمانشاه (کرماشان)، اردبیل و فارس: هر کدام ۴ نفر
استان گیلان: ۳ نفر
استان همدان: ۲ نفر شامل (۱ شهروند کُرد و ۱ شهروند فارس)
استان مازندران: ۲ نفر شامل (۲ شهروند کُرد)
استان قزوین: ۲ نفر شامل ( ۲ شهروند تُرک)
استان آذربایجانشرقی: ۲ نفر
استان البرز: ۱ نفر شامل (۱ شهروند کُرد)
استان خوزستان: ۱ نفر شامل (۱ شهروند لُر)
استانهای کهگیلویه و بویراحمد و کرمان: هر کدام ۱ نفر
زنان
به گزارش کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی ، طی ماه می ۲۰۲۵ دستکم ۹ فعال زن بازداشت و ۷ فعال زن نیز توسط دستگاه قضایی به حبس محکوم شدهاند. در ماه گذشته دستکم ۲۳ مورد زنکشی و ۵ مورد اعدام زنان در شهرهای مختلف ایران ثبت شده است.
اجرای حکم اعدام زنان در ایران
در ماە می ۲۰۲۵، حداقل ٥ زن در زندانهای ایران اعدام شدند، یک نفر به اتهامات مربوط به مواد مخدر و سه نفر به اتهام قتل عمد.
۱ـ ساغر (فامیلی نامعلوم) اهل کمال شهر کرج، از بابت اتهام قتل عمد در زندان قزلحصار اعدام شد.
۲ـ مرضیه اسماعیلی اهل ابهر، از بابت اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر در زندان مرکزی قزوین اعدام شد.
۳ـ محبوبه خسرونژاد اهل گرگان، از بابت اتهام قتل عمد در زندان مرکزی گرگان اعدام شد.
۴ـ مهتاب امیری اهل شیراز، از بابت اتهام قتل عمد در زندان مرکزی شیراز اعدام شد.
۵ـ ستاره طاهرلو اهل دامغان، از بابت اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر در ندان مرکزی دامغان اعدام شد.
در مجموع و در نگاهی مختصر به آمار، ماه می سال ۲۰۲٥ با افزایش چشمگیر نقض حقوق بشر در ایران همراه بود. اعدامها، سرکوب آزادیهای اساسی، تبعیض علیه اقلیتها و نقض حقوق زنان و زندانیان از جمله موارد برجسته در این سال بودند.
این روند نشاندهنده وخامت بیشتر وضعیت حقوق بشر در ایران است و نیاز به توجه و اقدام فوری جامعه بینالمللی دارد.